Inspectie van de muziekschool in 1890
Ronse had einde 19° eeuw als hoofdstad van een kanton de taak om muziekonderwijs in te richten voor de jeugd. Naast het geven van notenleer gedurende minimum 6 uren per week en zangonderwijs van tenminste 2 uren, moesten er ook enkele administratieve verplichtingen nagekomen worden. Naast een directeur-lesgever moest er ook een tweede leraar aangenomen worden. Het onderwijs moest gegeven worden in een gemeentelijk lokaal. Te Ronse was dit in het stadhuis. Buiten de minimum opgelegde onderwijsverplichtingen, was er in deze gemeentelijke muziekschool ook onderricht in viool, cello, klavier, contrabas, harmonie en compositie vanaf 1873. Abel Régibo was directeur van deze school.
Abel Benjamin Marie Régibo werd geboren te Ronse op 6.4.1835 als zoon van Joseph Leonard Régibo en Amelie Cantaert. Vader was schoenmaker in de Wijnstraat. Abel huwt met Marie Hortense Hanssens. Hij woont (weduwnaar) bij zijn overlijden (+Ronse, 14.10.1896) op de Petite Place en staat vermeld als rentenier. Enkele maanden voor zijn overlijden koopt hij de oude St-Martinuskerk voor 75000fr. Hij wou hier de muziekschool onderbrengen. De helft betaalt hij maar sterft voor de koop rond is. Zijn erfgenamen, broers en zus, -hij had geen kinderen- krijgen problemen omdat de verkoop niet vlot en de kerkfabriek spant hiervoor een proces aan.De school kreeg subsidie van de Belgische staat en van de Provincie en werd dus logischerwijze jaarlijks geinspecteerd. De burgemeester van Ronse kreeg in juli 1890 het bericht dat een inspectie zal gebeuren op zondag 13 juli. Het schooljaar startte begin juli. De inspectie zal gedaan worden door Edgar Tinel.
Edgardus Tinel, °Sinaai, 27.3.1854 en overleden te Brussel, 28.10.1912. Hij volgde in 1881 Jacques N. Lemmens op als directeur van het Mechels instituut voor religieuze muziek, het latere Lemmensinstituut. In 1889 werd hij aangesteld als inspecteur voor muziekonderricht.(3) Hij was gehuwd met Josephine Coeckelbergh en is overleden te Brussel, 28.10.1912.
Uit de reactie van Abel Regibo en burgemeester De Malander op het verslag van deze inspectie kunnen volgende zaken genoteerd worden.
In het verslag (1) had Tinel een heel slecht beeld geschetst van de muziekschool. Enkele zinnen uit deze evaluatie.
“ Deze school behoort tot de laatste rang van gelijkaardige scholen in Oost-Vlaanderen. Nergens heeft de inspecteur dergelijke onvoldoende lessen in notenleer tegengekomen. De leerlingen van het eerste jaar kennen amper de noten; die van het tweede jaar zijn niks beter.”
Abel Regibo was erg ontevreden met deze onterechte kritiek en weerlegt deze aantijgingen door het verslag van de vorige inspectie aan te halen; inspectie die gedaan was door ‘Le conseil de perfectionnement de la musique’ in 1882. Dit comité had de muziekschool van Ronse gerangschikt bij ‘goede scholen’ en had bij deze evaluatie een 2° plaats gekregen in een rangschikking van 3 categoriën.
Inspecteur Tinel had bij zijn bezoek de leerlingen van het eerste jaar, in een schooljaar dat pas begonnen was op 6 juli, ondervraagd naar hun notenkennis. Regibo begrijpt dergelijke vraagstelling niet aan nog zeer jonge leerlingen tussen 8 en 13 jaar, na nog maar 2 lessen notenleer gekregen te hebben. En durft de vraag te stellen of de inspecteur het wel zou gekunnen hebben na 2 lessen.
Dat jaar (1890) waren er 16 nieuwe leerlingen in het eerste jaar notenleer. Het tweede jaar had 18 leerlingen.
Tijdens de inspectie van de vioolles, kreeg Berthe Hantson, 12 jaar oud, enkele complimenten van de inspecteur voor haar goede houding bij het viool spelen. Dit werd echter tot grote ontgoocheling van Régibo niet opgenomen in het verslag.
Berthe Hantson, °Ronse op 14.9.1877, was de dochter van Victor Hantson en Marie Therese Vandendoorne. Zij studeerde verder viool aan het conservatorium te Gent en te Brussel. Te Brussel behaalde ze in 1897 de eerste prijs met onderscheiding. Haar vader Victor Hantson was textielfabrikant te Ronse en ook muzikaal onderlegt. Hij hielp Abel Régibo bij het besturen van de muziekschool. Hij was één van de promotoren bij de oprichting van deze muziekschool in 1867.(2) Berthe huwde te Ronse op 17.11.1900 met Joseph Urbain Meganck, brouwer te Wetteren en gaf dan haar muziekcarrière op.
Berthe Hantson (links) met haar vader Victor en haar zus Floreska
Directeur Régibo betwistte de ernst waarmee de inspecteur de school wil bezoeken. De muziekschool bood vrijwillig veel meer aan dan wettelijk verplicht was.
Op 10.7.1891 beslist het Provinciaal comité, ondanks de tussenkomst van Snoeck, na lezing van dit verslag, de subsidie van 250fr voor 1 jaar in te houden.
Directeur Régibo haalde in zijn reactie op het verslag nog het volgende feit aan. Dit doet echter denken aan revanche van inspecteur Tinel. Edgar Tinel, inspecteur, had een broer Oscar die organist was in de (oude) St-Martinuskerk te Ronse. Oscar had gesolliciteerd voor een ambt in de muziekschool te Ronse, alhoewel er geen vacature was. Régibo had hierop negatief advies gegeven en hij werd niet aangenomen door het gemeentelijk bestuur. Uit het schrijven van burgemeester De Malander blijkt dat hij die plaats een jaar later wel heeft gekregen. En De Malander wees hiernaar bijna 2 jaar later in zijn reactie om zo de ondankbaarheid van inspecteur Tinel aan te kaarten.
Emile Oscar Tinel, °St-Martens-Lierde, 8.10.1852, zoon van Pieter Francies Tinel en Marie Catherine Wagemans, huwt te Nederbrakel, 30.6.1883 met Marie Louise Vande Mergel. Hij overlijdt te Maldegem, 11.4.1913.
Na de dood van Abel Régibo in 1896 verhuist de muziekschool naar de Zuidstraat.
______________________________________________________________
Gedicht van Guido Gezelle, verschenen in Tijdkrans, 1893, opgedragen aan Edgard Tinel
_______________________________________________________________
Referenties
- Abel Régibo en E. De Malander, L’inspection d’une école de musique en 1890
- G.Gadeyne, Victor Hantson, musicus en industrieel te Ronse, Ronse, Annalen GOKRTI, 1982
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Edgar_Tinel