Ronsenaars, soldaat in het Nederlands Indisch leger
Aangezien de Nederlandse grondwet verbood om dienstplichtigen naar de koloniën te sturen werden buitenlanders gerekruteerd. Deze soldaten kregen voor hun vertrek een som geld, het handgeld. Dit bedrag was in 1870, Fl. 300, ongeveer een jaarwedde voor een arbeider. De rekrutering en eerste opleiding gebeurde in Harderwijk. (2) Dit intekengeld werd veelal verkwist aan drank en prostituees. Deze soldaten waren fysiek en mentaal niet van de hoogste kwaliteit. Harderwijk werd toen ook de riool van Europa genoemd.(3)
Paul Julien Bataille
°Ronse, 23.12.1868, zoon van Pierre Antoine Bataille en Marie Kaysergrüber. Vader is brouwer in de Wijnstraat. Moeder is afkomstig uit Oostkamp.
Woonplaats: St-Jans-Molenbeek
Vertrek naar Ned. Indië: 4.5.1891 vanuit Rotterdam met schip Ardjoeno (raderstoomschip). Vrijwillig geëngageerd als soldaat voor 6 jaren bij de Koloniale troepen op 6.4.1891. Aangekomen in Batavia op 10.6.1891.
Vertrek vanuit Ned. Indië: 27.4.1894 met schip Prinses Amalia en aangekomen te Amsterdam
Gehuwd met Rose Duclos (+20.3.1901) en hertrouwt, 30.4.1902 met Marie Emilie Vandecauter te Brussel.
Samen met zijn schoonvader, Henri Vandecauter, heeft hij een bierhandel in Vorst.
Desiré Boyer
°Ronse, 25.7.1821, zoon van Joannes Boyer (°Fr) en Coleta Detramasure (°Zulzeke). Vader is hoedenmakersknecht.
Vertrek naar Ned. Indië: zich geëngageerd op 12.3.1847 voor zes jaar.
Overleden te Montrado, 6.8.1854. Hij krijgt de bronzen medaille en laat Fl. 13,75 na.
_________________________________________________
Charles Louis Debaets
°Ronse, 2.4.1826, zoon van Constantinus Debaets en Victoria Debrouwer. Vader is geboren te Melden, moeder te Petegem.
Vertrek: Op den 20 july 1847 vrijwillig geëngageerd als soldaat voor den tijd van zes jaren, zonder handgeld te rekenen in te gaan met den dag van inscheping naar de overzeesche bezittingen. Is Belgisch deserteur.
Hij wordt te Padang op 20.4.1849 veroordeeld tot vervallen verklaring van den militaire stand en vijf jaren …wegens roof.
Vertrek vanuit Ned. Indië: naar Nederland teruggezonden met het schip Jan Daniel op 27 nov. 1854 en op 21 dec. 1854 aangekomen in Den Helder.
__________________________________________________________
Edouard Declercq
°Ronse, 24.4.1866, zoon van Seraphin Declercq en Apoline Vanbosterhaut. Vader is afkomstig van Mullem, moeder van Ronse. Het gezin woont te Ronse, Kruisstraat.
Vertrek: “ Den 21.4.1891 vrijwillig geëngageerd als soldaat voor zes jaren bij de Koloniale troepen ingaande met de dag van inscheping naar de overzeesche bezittingen met 200 Fl. handgeld.”
Vertrek vanuit Ned. Indië: met de boot prinses Sophie en aangekomen te Amsterdam op 1 jan. 1897
Hij krijgt op 5 jan. 1897 bij Koninklijk besluit een tijdelijke vergoeding van 100 Fl. /jaar wegens lichaamsgebreken, niet ontstaan in- en door den dienst
___________________________________________________________
Desiré Delcoigne
°Ronse, 16.7.1843, zoon van Charles Delcoigne en Rosalie Meersschaert.
Vertrek naar Ned. Indië: Bij het Koloniaal werfdepot den 6 januari 1877 vrijwillig geëngageerd als soldaat voor zes jaren bij de koloniale troepen ingaande met den dag van inscheping met F 300 handgeld.
Den 24 februari 1877 te Nieuwediep overgegaan aan boord van het stoomschip “Prins Hendrik” bestemd naar O.I.
Overleden te Toengkoep (Ned. Indië), 6.2.1884, als soldaat fuselier.
__________________________________________________________
Jan Francois D’Haenens
°Ronse, 4.3.1799, zoon van Jan D’Haenens (°Middelburg) en Josephine Duvivier.
Vertrek naar Ned. Indie: op 26.7.1835 vanuit Nieuwendijk met het schip Castor. Hij was gehuwd met Maria Agnes Rossens en hadden een dochter Louisa Maria. Het gezin woonde voor hun vertrek te Ede (Nl) en ze vertrekken samen. Zijn dossier vermeldt dat hij “geschonden van de kinderziekte” was. Hij vertrok zonder handgeld.
Hij had eerder als soldaat gediend voor Nederland. Zijn dossier schrijft hierover: “ Nederland. Bij de 17 afdeeling infanterie geëngageerd als soldaat voor de tijd van acht jaren en twee maanden den 30 july 1821. Korporaal 21 mei 1823 overgegaan bij de 2° devisie van het algemeen….den 30 juny 1825 overgegaan aan boord van het schip Cornelis Houtman, bestemd naar de Oost Indië den 5 mei 1826 aangekomen te Batavia den 6 sept 1826 ingeplaatst bij het algemeen depot…..naar Nederland teruggezonden met het schip Hillegonda wegens experatie van dienst den 18 january 1832 bij het algemeen depot ….”
+Samarang, 3.12.1839 als sergeant en laat Fl. 48,58 achter.
___________________________________________________
Pierre Francois Massez
°Ronse, 16.7.1806, zoon van Jan Philippe Massez en Catharina Vancoppenolle.
In het Nederlands leger aangeworven als Jager op 13.8.1834
Vertrek naar Ned. Indië: met schip Jacob Cats vanuit Helvoet op 30.6.1835
+Banjoewangie, 16.11.1841. Hij krijgt postuum de bronzen medaille en laat Fl. 4,17 na.
________________________________________________
Victor Penson
°Ronse, 16.10.1826, zoon van Charles Penson en Lucia Deroissart. Vader is hoedenmaker.
Vertrek naar Ned. Indië: Op den 8 december 1854 aangekomen zijnde op de # dito te Breda vrijwillig geëngageerd voor den tijd van zes jaren aan handgeld toegestaan vierentwintig gulden te rekenen in te gaan met den dag aan inscheping naar de overzeesche bezittingen.
Overleden te Weltevreden op 22.9.1864. Kreeg de bronzen medaille en liet Fl. 2,90 achter.
_________________________________________________
Jean Spiers
°Ronse, 30.1.1844, zoon van Louis Spiers en Colette Vanacker.
Hij was in dienst van het Belgisch leger, Jagers van 12 aug. 1869 tot 30.6.1876. Op 11.7.1876 schrijft hij zich reeds in bij het Nederlands leger als vrijwilliger.(folio 20487)
Vertrek naar Ned. Indië: op 22.7.1876 vertrokken met het schip Madura vanuit Nieuwediep. Zijn dossier vermeldt als bijzonder kenmerk een tatoe op rechter arm.
+Panteh Perak, 25.3.1884 en laat Fl. 39,48 na.
_______________________________________________
Pierre Francois Vandendaele
°Ronse, 9.1.1823, zoon van Emmanuel Vandendaele en Lucia Van Keunebroeck (°Schorisse)
Vertrek naar Ned. Indië: op 26.6.1848 vrijwillig geëngageerd als soldaat voor den tijd van zes jaren aan handgeld toegestaan vier en twintig gulden te rekenen in te gaan met den dag van inscheping naar de overzeesche bezittingen.
Overleden te Lagoedabaai (Ned. Indië) op 5.6.1856 en liet Fl. 8,52 na.
__________________________________________________________
Felix Vanderdonckt
°Ronse, 12.3.1836, zoon van Francois Vanderdonckt en Anne Therese Vandeweghe. Vader is herbergier.
Soldaat bij het Belgisch leger van 10.5.1854 tot 21.5.1858 en wordt sergeant.
Vertrek naar Ned. Indië: op 26.5.1875 engageerd hij zich vrijwillig en krijgt Fl. 300 handgeld. Op 12.6.1875 aan boord van stoomschip Koning der Nederlanden vanuit Nieuwediep vertrokken.
+Kebong-Kebo, 24.10.1875 en laat Fl. 81,01 na.
_____________________________________________________
Referenties
(1) Inventaris van het archief van het Ministerie van Koloniën: Stamboeken en pensioenregisters van Militairen KNIL in Oost- en West-Indië, 1815-1949 (1954)
(2) https://nl.wikipedia.org/wiki/Koloniaal_Werfdepot
(3) https://www.jeoudekazernenu.nl/kazernes-m-r/oranje-nassau-harderwijk/x-oranje-nassau-harderwijk.html