Schilderijen in de kerken te Ronse
Plaats : St-Martinuskerk, zuidelijke muur van kruisbeuk
Afmeting: 1,60m x 1,77m
Thema: het klassieke moment van de heilige Martinuslegende wordt hier weergegeven waarop hij bij de poorten van Amiens de helft van zijn jas weggeeft aan een bedelaar. De andere helft kon hij niet geven want dit was eigendom van Rome. H.Martinus stierf in 397.
_____________________________________________________________
Plaats: St-Martinuskerk
Afmeting: 1,75m x 1,94m
De H. Hubertus
Dit schilderwerk is van Matthijs De Visch (6) (Reninge, 1701- Brugge, 1765) , die tekenlessen volgde in de Tekenacademie van Brugge. Daarna trok hij naar Parijs, Venetie en Parma om zich te vervolmaken in de schilderskunst. Keerde terug naar Brugge en richtte daar zijn eigen academie op. (4) In zijn geboortedorp Reninge in de Westhoek staat een monument ter ere van hem. Te Brugge in het Groeningemuseum hangt ook een schilderij van hem, 'Karel van Lotharingen'.
_____________________________________________________________
Plaats: St-Martinuskerk, kruisbeuk
Afmeting: 1,55m 1,86m
17°eeuw (6)
--------------------------------------------------------------------------------------------
Plaats: St-Martinuskerk, kruisbeuk
Afmeting: 1,01m x 1,22m
“H. Franciscus Xaverius, bid voor ons”
_____________________________________________________________
Plaats: St-Martinuskerk, noordelijke kant van schip
Afmeting: 1,75m x 1,28m
De Emmaüsgangers
_____________________________________________________________
Plaats: St-Martinuskerk, winterkapel
_____________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk, boven de ingangsdeur van sacristie
Dit schilderij is een KOPIE van de "Graflegging van Christus", van Dirk van Baburen (1595-1624) naar Caravaggio. Origineel schilderij van D. van Baburen hangt te Rome in St Pietro in Montorio.
____________________________________________________________
Plaats : St-Hermeskerk, noordelijke zijkapel
Afmeting: 0.87m x 1.05m
Dit schilderij is uit de 18°eeuw. (3) De relikwiën van de H. Carolus Borromaeus, in het zilver beslagen, die in deze zijkapel lagen, zijn tijdens de Franse revolutie, op 31 oktober 1798, uit de kerk geplunderd.(5) Uit de inventaris van de meubelen en kunstwerken van het kasteel van Nassau te Ronse blijkt dat in het kasteel een schilderij van Carolus Borromeus hing. Waarschijnlijk is het schilderij in de St-Hermeskerk afkomstig uit het kasteel; tijdens de afbraak van het kasteel naar deze kerk gebracht.(10)
In dese capelle rusten de reliquien van den H. Carolus Borromaeus
_____________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk
Afmeting: 1.58m x 1.98m
Petrus ontvangt de sleutelmacht
Geschilderd door Delmotte te Doornik in 1729, is dit werk afkomstig uit de voormalige St-Pieterskerk, die gesloopt werd in 1843.(3) Romain Delmotte gaf les aan de Tekenschool te Doornik.
______________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk, boven de zuidelijke ingang
Laatste avondmaal (circa 1600) (8)
_____________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk
Visioen van St-Augustinus
18°eeuwse schilderij (1). De zusters van het Zwarte Zustersklooster te Ronse kregen de regel van St-Augustinus opgelegd. Dit klooster werd tijdens de Franse revolutie in 1798 verkocht aan Alexis Van Germeersch, die de kapel onmiddellijk liet afbreken.(11) Is dit schilderij afkomstig uit dat klooster?
_____________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk, tegen westelijke muur van kruisbeuk
De H.Dominicus ontvangt de rozenkrans.
Dit werk is van E.Dujardin uit 1849. (3) Edouard Dujardin, °Antwerpen, 29.11.1817 en +Antwerpen, 21.5.1889 was een Belgisch kunstschilder, vlaamsgezind en goed bevriend met Hendrik Conscience. Hij zorgde voor illustraties in verschillende boeken van Conscience (4), zoals in De loteling, Kerels van Vlaanderen,….(9)
De Loteling-illustratie
Rond het middenschilderij van de H.Dominicus zijn 16 kleine schilderijen met taferelen uit het leven van Maria en Jezus. Hier worden de 5 blijde, de 5 droeve en de 5 glorievolle mysteries weergegeven. Vijf blijde mysteries: Engel Gabriël brengt boodschap aan Maria dat ze een kind zal krijgen; Maria bezoekt haar nicht Elisabeth; geboorte van Jezus; Jezus wordt in de tempel opgedragen aan God en Jezus wordt in de tempel teruggevonden. Onderaan in het midden een kleine schilderij met de afbeelding van 2 harten. De H.Dominicus wordt dikwijls afgebeeld met een hond met een fakkel in de mond, naar de legende dat zijn moeder gedroomd had dat ze een hond zou baren met een brandende fakkel.(7)
_____________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk
Maria met haar ouders in de rozentuin (1700-1720)
_____________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk
Christus aan het kruis
Dit schilderij dateert uit 1714 en is afkomstig uit het voormalige Zwarte Zustersklooster te Ronse.(3)
Zwarte Zustersklooster
_____________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk, westelijke muur
Afmeting: breedte: 2.25m
De Prediking van St-Amandus te Ronse, 1863 door Auguste Delfosse, geboren te Ronse op 28.2.1832 en overleden te Ronse, 25.5.1899, zoon van Jean Francois Delfosse en Apoline Bruneel. Hij heeft verschillende plekken in Ronse getekend; zichten in Ronse die nu van groot historisch belang zijn. Woonde te Ronse, Kasteelstraat. Het huis heeft een facade van keien.
(2)
_______________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk
____________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk, koor
De bekoring van Jezus
Dit schilderij uit 1839 is van J. Sturm.(3)
______________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk, 14°statie van de Kruisweg
Merk hier de sterke gelijkenis op van dit tafereel met de ’Graflegging van Dirk van Baburen’, die ook in deze kerk hangt: de overleden Jezus gedragen door 2 voorovergebogen mannen, één met baard en één zonder, met 3 wenende vrouwen er achter. Eén van die 3 vrouwen heft de handen in de lucht; Jezus zijn hoofd in de linker benedenhoek, de groep vrouwen in de rechter bovenhoek.
______________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk
Afmeting: breedte: 1.95m
De kinderzegening van St-Coleta uit 1812 is van de hand van Jan De Landtsheer, °Baasrode, 1750 en +Brussel, 1828.
____________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk, tegen westelijke muur
______________________________________________________________
Plaats: St-Hermeskerk, sacristie, trap naar crypte
De Fiertelommegang
Dit werk is van Armand Demeulemeester (+Ronse, 2002)
_____________________________________________________________
Plaats: St Hermeskerk, St-Annakapel
In de bekroning van het 17°eeuwse altaar van de St-Annakapel zit een klein schilderijtje, 18°eeuws. Het stelt waarschijnlijk de Boodschap voor.(5) A.Cambier schrijft in zijn Gids voor St-Hermeskerk dat dit schilderij onlangs (1959) werd gerestaureerd door G. Van Liefde.(12)
Thema: De Boodschap van de engel aan Joachim, vader van Maria, dat zijn vrouw Anna zwanger is. Maria wordt geboren. Dit verhaal is gekend als het Proto-evangelie van Jacobus
_____________________________________________________________
De steniging van de H. Stefanus door August Delfosse
Plaats: St-Hermesbasiliek
In mei 1857 neemt August Delfosse deel aan de jaarlijkse wedstrijd 'Prijs van Rome' met ‘De steniging van de H. Stefanus’ en behaalt er de 2de prijs. Op 26 september 1857 ontvangt hij het prestigieuze diploma uit de handen van de toenmalige hertog van Brabant, de latere koning Leopold II.(13)
____________________________________________________________
Kanunnik Philippus Demeulemeester
Secretaris van het Collegiaal. +Ronse, 17.1.1766.
Plaats: St.-Hermesbasiliek
____________________________________________________________
H. Paus Cornelius
Plaats: St-Hermesbasiliek
Monumentaal schilderij van de H. Paus Cornelius (ca. 1800), in 2020 geschonken, wegens de opheffing van hun parochiekerk, door de Kerkfabriek van Ruien.(14)
___________________________________________________
Referenties
(1) https://www.dekenaat-ronse.be/site.php/sthermes/Erfgoed/Bezoekersgids
(2) https://www.ontdekronse.be/fr/historisch/figuren/artikel/delfosse-auguste
(3) Kleine bezoekersgids van de Sint-Hermescollegiaal in Ronse
(4) nl.wikipedia.org
(5) Albert Cambier, Het Sst-Pieters-en Hermesstift te Ronse, Ronse, 1960
(6) Sint-Martinuskerk te Ronse, folder van de Kerkfabriek
(7) https://www.heiligen.net/heiligen/08/08/08-08-1221-dominicus.php
(8) https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/28723
(9) W.Flippo, Lexicon of the Belgian Romantic painters, Antwerpen, IAP, 1981
(10) Gaston Van De Merckt, Le château des Nassau à Renaix, Annalen GOKRTI, Ronse, 1963
(11) A.Cambier, Een paar geredde elementen van het klooster der Zwarte Zusters op den Brul bij de Steenbrug te Ronse, Annalen, GOKRTI, Ronse, 1979
(12) A.Cambier, Gids voor St-Hermeskerk, Annalen GOKRTI, 1959, p.53
(13) www.kerknet.be
(14) M. T'Joen, Bezoekersgids van de Sint-Hermesbasiliek in Ronse