St.-Martinusgilde
(2)
Reglement voor het gilde van den H.Martinus tot Ronsse
Alsoo hier voortseyts binnen dese stede ende Baronnie van Ronsse opgerecht, geërigeert ende onderhouden is geweest het gilde ofte confrerie wesende onder de invocatie van den H.Martinus hun exercerende in het schieten met den handbogen, welch gilde t’sedert menigvuldige jaeren ter oorsaecke van den brandt als orloghe afgevallen ende verstorven synde, waer door hun octroy, charter, en de reglement midtsgaeders oude archiven, verloren, verbrand ofte in ongerecht tedegen syn, dit synde, soo hebben eenighte der jongelingen ofte jonckleden deser gemelde stede om soo te seggen van hunne kinderjaeren af met soorgvuldige inclinatie ende genegentheydt in het jaer 1759 het selve gilde andermael opgerecht ende geexerceerd tot daete deser elfsten november van den jaere 1778 dan alsoo de tegenwoordige onderschrevene gildebroeders van het voornoemde Gilde desireren daer inne nogh voorders te continueren in goeden ordre, regle ende policie, ter oorsaecke van welchen hebben hoofdman, koningh, Bailliu, Deken ende geswoorne, midtsgaeders generaelijck alle de gildebroeders met gemeenen advise ende deliberatie ondersocht, geproponeert den voet en de regle midtsgaeders de pointen ende articulen die men nu ter teijdt in ’t selve gilde sal onderhouden ende observeren inder voege ende manieren naervolgende.
1.Alvooren ende voor eerst dat hem niemiand en sal vervoorderen van twisten ofte questien te maecken in het hof ofte onder de peirtse ofte hunlieden tot vechtens tegeven daer van den teginder sal verbeuren in generaliteijten proffijtte tot thien schelen paresijse het welcke sal geleijt worden in de ordinaire kasse daer toe sijnde.
2.Item en sal hem niemant vervoorderen in 't hof ofte elders daer men den bogen hantiert iemant te gechen, bijnaemen ofte eenige verwijtsels te doen aengaende de familie compartement endesoo voorts op pene van te moeten betaelen in proffijte alsvooren vijf schelen parse.
3.Item en sal hem niemant vervoorderen van te vloeken ende sweiren midtsgaeders vuyle ende onreijne woorden te spreken op pene van twee schelen paresijse in proffijtte alsvooren
4.Item sullen de pijlen van ieder confrere moeten different d'een van d'ander geteekent sijn op dat niemant met andere pijlen en schiet als met de sijne op pene als in't voorgaende article.
5.Item en sal men niemant wie het sij die geen confreers en sijn den boghen geven en naar den vogel te schieten op de pene als in 't voorgaande tweede article, ten waere den schieter binnen de vier en twintigh uren daer naer hem engageerde als confrere
6.Item sullen generalyck alle de confreres verobligeert syn ten daege van den feestdagh van den H.Martinus patroon deser gilde in de parochiale kercke van den voornoemden H. in de misse tegenwoordigh te sijn, ende in goed ordre teneffens de voornoemde gildebroeders met eenen offerend ... ten offerande te gaen op pene van te moeten betaelen in proffijtte alsvooren veerthien schelen parse.
7.Item sullen generalyck alle de confreers op den feestdagh van de H.Drijvuldigheydt soo s'morgens als s'naermiddaghs binnen dese stadt de solennelle processie van den H.Hermes accompagneren in goeden ordre ende policie met trommel ende vendel, midtsgaders met alle teechenen van eere mogelijk, op pene van te betalen in proffijtte alsvooren veerthien schelen parse.
8.Item sullen generaelyck alle de confreers gehouden sijn (:gemaent sijnde door den cnaepe) ten huytvaerde, begraevenisse ende zielmisse van de afgestorvene confreers tegenwoordigh te syn ende ten offrande te gaen op pene van te moeten betaelen in proffijtte als vooren veerthien schelen parse
9.Item soo wanneer hem iemant presenteeren sal om in 't gilde aenveert te worden, sal dien aengaende vergaedert ende geresolveert worden, ende waere het saecken iemant der confreers daer jegens wilde opposeren, sal het selve gedecideert worden bij pluraliteijt van voisen, in welck geval men van gelijcken sal liseren tot den inlegh ofte intré die den nieuwen geaenveerden confrere sal moeten betalen.
10.Item alle de gene die sullen in faute blijven van op de extraordinaire vergaederinghen in het hof te compareren ten daeghe ende ure die sal gestelt worden, ende van den recreatiemeester gemaekt synde, sullen moeten betaelen in proffijtte alsvooren vijf schelen parse, ende bovendien hun sigh sullen moeten gedraeghen in de resolutie die alsdan ten selven daeghe bij de presente confreers sal gehouden ende getrocken worden, sonder daer naemaels jegens eenighaints te mogen opposeren, dan bij gevalle van sieckte ofte onpasselyckheijdt niet in staete sijnde van te compareren, ofte wel om pressante affairens buijten stadt sijnde, alle het welcke sal geconsidereert worden in 't regard van de voorseijde betaelijnghe, maar niet ten regarde van de resolutie voorseijt de welcke haer effect sal sorteren.
11.Item sal men alle jaeren drij ordinaire vergaederdaegen houden, den eersten op den feestdagh van de H.Drijkoningen, den tweeden op den feestdagh van O.H.Hemelvaert, ende den derden ordinaire dagh van vergaerderinghe sal sijn eenige daegen voor den feestdagh van den H.Martinus. Ten welckers daegen ieder confrere sal moeten verteiren in de vergaederkaemer t'sij in wijn, wit ofte bruyn bier tot eenen schellinck courant sonder meer; ende de gone meer verteirende sullen aen den weird het surplus moeten betaelen; ende alle de gone die in faute sullen blijven van om den sevenuren naermiddag in de voorseijde drij vergaederingen tegenwoordigh te syn, sullen moeten betalen t'elcken rijse, in proffijtte alsvooren eenen schellinck courant, ende hem sigh sullen moeten gedraeghen in de resolutien die alsdan door de presente confreers sullen gehouden worden; wel verstaende: dat als dan ieder confrater sijnen drank volgens synen smaeck ofte goeste appart sal mogen drincken, ende wat regardeert de teiringhe van hout ofte vier, midtsgaders licht ende kaerten sal in den gemeenen boom geannotteert worden te laste van heel het gilde tenevens den verteirden schellinck van ieder confrater
12.Item indien iemant van de confreers het geluck hadde van drij naereenvolgende jaeren den koningvogel af te schieten sal sijn, ende gereputteert worden Keyser van het voornoemde gilde, ende sal hij eens ontfangen ende proffitteren den inlegh die ordinairelijck voor het schieten van den koningvogel gedaan wordt, midtsgaeders sal hij boven dies jarelijckx van het gilde proffiteren tot de somme van thien guldens ende thien stuijvers courant gelt die hem jaerelijckx sullen betaelt worden daeghs naar den feestdagh van den H.Martinus ende also voorts van jaere tot den dagh van sijn overlijden, ofte tot den dagh van sijnen uijtscheedt van voornoemde gilde alswel oock in cas het geville dat hij binnen den tijdt van sijnen keijserlijcke regeringe den koninghvogel quaeme af te schieten, in welck geval hij alsdan koningh sal wesen, ende sal van dan af de voorseijde jaerelijcksche betaelinghe komen te cesseren.
13. Item sal den keijser t'sijnen koste moeten doen maecken eene silvere medaille daer aen hangende drij silvere voghels de welcke sal blijven t'sijnen proffijtte.
14. Item sal den keyser nogh gehouden ende verobbligeert sijn benevens de voordere confreers te ghelden ende contribueren generaelijck in alle onkosten ende misen ofte inlegh vallende tot laste van t' gilde, ter reserve van den ordinairen inlegh tot het schieten van den koninghvoghel waar inne hij niet en sal moeten ghelden.
15. Item sal den keijser oock gehouden ende verobligeert sijn alle jaeren op den feestdagh van de H. Drijvuldigheijdt in goed order de processie bij te woonen op een wel gemonteert peirdt met de keijserlijck vliesch op de schouders, ende eenen keyserlijcken cepter in de handt, ende alsoo met alle teekenen van eere mogelijck de gemelde processie, midtsgaeders de reliquien van den H. Hermes soo binnen als buijten dese stede van Ronsse te accompagneren.
16. Item soo wie hem koningh sal schieten sal proffiteren den inlegh die voor het oprechten van den koninghvoghel gedaen wordt, welcken koningh sal gehouden sijn t'sijnen koste te doen maecken eene silvere medaille ten minsten weirdigh seven gouden paresise, de welcke sal aen t'koninghlijk vliesch geannexeert worden ten proffijtte van het gilde ende bovendies hij moeten betaelen ende doen celebreren eene gelesene misse in de parochiale kercke van den H. Martinus op den feestdagh van de H. Drijvuldigheijdt, ten welcken daaghe hij sal moeten op een wel gemonteert peerdt de processie accompagneren ingevolghe het bovenstaende vijfthiende article.
17. Item sullen generaelijck alle de confreers verobligeert sijn in de voornoemde misse tegenwoordigh te sijn, ende ten offerande te gaan op pene van te moeten betaelen veerthien schelen parise, in proffijtte alsvooren.
18. Item sullen generaelijck alle de confreers elcke maendt van het jaer voor inlegh moeten betaelen onder d'handen van den recreatifmeester ofte cnaepe, den welcken met het vallen van de maendt sijne ronde sal doen ten huijse van ieder confrater, tot de somme van een pondt een schele parse en de gone die ten selven daeghe hun sullen willen ofte moeten absenteren, sullen indien gevalle moeten last geven aan hunne ouders, vrienden, meester, ofte meesterfse waer dat sij woonachtigh sijn om den selven inlegh te betaelen, ende bij aldies iemant twee maenden naervolgende laet verschijnen sonder dito inlegh te effectueren, sal gehouden sijn te batalen in proffijtte van den geseijden cnaepe van ieder opgevolgende maendt tot twee schelen parese.
19. Item sal jaerelijckx op den feestdagh van der HH. Drij Koningen bij pluraliteyt van voisen gekozen worden eenen deken ende twee gheswoorne, mitsgaeders alle drij jaeren eenen hoofdman ende welcken deken het daeghs naer den feestdagh van den H. Martinus aan de confreers sal gehouden sijn te presenteeren, ende over te geven pertinente rekenynghe bewijs ende reliqua synder administratie binnen het jaar by hem ghedaen ende genomen
20. Item sal door de confreers op den feestdagh van de H. Drijvuldigheijdt, te weten naer dat de processie sal geeyndight wesen, niet meer moghen verteirt worden zoo in suyveren ofte gheaccomodeerden wijn, als tot vijf stuyvers par hoofd, ende de gone alsdan meer verteirende sullen het surplus onder hun moeten betaelen.
21. Item is wel ende expresselyck geconditionneert dat op den feestdagh van den H. Martinus niet voorder tot laste van het gilde en sal moghen verteirt worden als tot den s'morgens, naer welchers ure de gonne hun nogh willende divertiren sullen het gonne bij hun als dan gecommandeert onder hun moeten betaelen sonder daer van iets tot laste van het corp te brenghen.
22. Item waert dat iemandt van de confreers
__________________________________________________________
1858
Op zondag 6 juni, tweede zondag van de kermis, richt de gilde een wedstrijd in.
(1)
1859
1861
Tijdens de gemeentelijke feesten wordt door de gilde een wedstrijd georganiseerd met een totaal van 1500 Bfr. aan prijzen. De inschrijvingen kunnen gebeuren in het café “La fontaine” op de Zonnestraat.
1863
Ter gelegenheid van de kermis geeft de gilde een schutterswedstrijd
1865
Ter gelegenheid van de jaarlijkse kermis wordt er een schietwedstrijd georganiseerd met een prijnzenpot van 2000 Bfr. Het inschrijvingsgeld bedraagt 12,5 Bfr.
1867
Om de twee jaar richt de gilde een wedstrijd in ter gelegenheid van de kermis. Het ene jaar is het de beurt aan de St.-Sebastiaangilde, het ander jaar aan de St.-Martinusgilde. Ook dit jaar is er voor 2000 Bfr prijzen. Het inschrijvingsgeld is 11 Bfr.
1869
Dit jaar is het terug de beurt aan de St.-Martinusgilde om tijdens de stedelijke feesten op 30 en 31 mei een schutterswedstrijd in te richten met 2000 Bfr prijzen.
1871
De nieuwe schietstand wordt ingehuldigd ter gelegenheid van de wedstrijd tijdens de kermisdagen
1873
Op zondag 10 aug. richt de gilde een wedstrijd in met 3000 Bfr aan prijzen. Inschrijven in het café Du Parc bij Demets-Lambrechts.
1923
30 mei 1923
1927
1928
* 31 juli, agendapunt op de bestuursvergadering: "Monsieur Valere Meunier, ayant établi sur le Meulebeek, un pont en bois et à ses frais personnels, la commision à décédé de lui offrir gracieusement deux assiettes".
* 24 sept: de laatste wedstrijd van het jaar wordt gehouden in Parc Lagache. De deelnemers krijgen er een avondmaal aangeboden door de gilde.
* De storm van 16 nov. heeft één van de vier schietstanden die de gilde gebruikt, vernield.
1929
Felix Lefebvre, koning. "Les Verts" (1930?)
1930
* Het verslag van de bestuursvergadering in mei maakt melding van de slechte staat van de wip op het veld van zoon Cambier (Joseph, zoon van Laurent Cambier, voorzitter?).
* Op 4 sept. wordt een wedstrijd ingericht met als trofeen, zilverbestek. Deze worden geleverd door Camille Ostyn en zijn gefactureerd op 4730 Bfr. Het inschrijfgeld was 35 Bfr per schutter.
De verslagen van de bestuursvergaderingen vermelden voortdurend de afwezigheid van vele bestuursleden.
1931
* 14 mei, koningschieting. Koning: Yvo Deworm
1932
De in slechte staat bevindende wip zal hersteld worden en verlaagd worden naar 28m hoogte zoals ander wippen.
In sept. starten onderhandelingen met Club Ronse over de oprichting van een overdekte schietstand in Parc Lagache. Na het overlijden van de voorzitter, Laurent Cambier, kiest de algemene vergadering op 6 nov. Henri Foucart als nieuwe voorzitter.
1933
Er is een akkoord tussen Club Ronse en de St.-Martinusgilde voor het oprichting van een overdekte schietstand. De oude wip zal verkocht worden. De opbrengst zal gebruikt worden om zich in te kopen in de "Cooperative du sporting club Renaisienne".
1936
Les Rescapés
1937
Les Verts, koningschieting
1938
1939
Les Verts
1943 -1944
___________________________________________________________
(1) La Renaisienne, mei 1858, nr. 83. Archiefbank, Vl. Ard.
(2) Archief en erfgoed, Ronse